آیا مدام به این فکر می‌کنید کسب‌وکار کوچک‌تان بالاخره در این بازار اشباع جایی برای خود دست‌وپا می‌کند یا نه؟ اصلاً از نیچ مارکتینگ چه می‌دانید؟ پاسخ ما در این کلمه »نیچ مارکتینگ» خلاصه می‌شود.
در واقع با نیچ (نیش) مارکتینگ است که کسب‌وکارها محصولات و خدمات خود را برای گروهی از مخاطبان کوچک، خاص و کاملاً مشخص تبلیغ می‌کنند. بسیاری از سازمان‌ها این استراتژی را اتخاذ می‌کنند تا شانس خود را در رقابت با شرکت‌های بزرگ بیفزایند.
برای بهره‌گیری از نیچ مارکتینگ، در ابتدا شرکت‌ها باید به‌درک روشنی از جایگاه خود دست پیدا کنند. بازارهایی با تعریف «نیچ» زیرمجموعه‌ای از بازارهای بزرگترند که ترجیحات و نیازهای منحصر به فرد خود را دارند. مثلا حوزه «آرایش» گسترده است، اما در این بازار محصولات برای پوست حساس، آرایش حرفه‌ای و … هم وجود دارد.
در ادامه با آژانس دیجیتال مارکتینگ «دیجیتالیست» همراه شوید تا بدانیم اصلاً نیچ مارکتینگ چیست، چه مزایا و معایبی دارد، و استراتژی آن به چه شکل است. با نمونه‌ها نیچ مارکتینگ هم آشنا خواهیم شد.
فهرست مطالب
نیچ مارکتینگ چیست؟
مفهوم نیچ مارکتینگ (niche marketing) شکلی از بازاریابی است که وظیفه آن هدف قرار دادن یک مخاطب خاص است که بر اساس نیازها، ترجیحات و هویت آن متمرکز شود. در بازاریابی گوشه‌ای، بخش خاصی از جمعیت و مخاطبان بازار هدف کسب‌وکار را تشکیل می‌دهد.
برای مثال، در بازار کفش، می‌توان بخش‌های مختلفی را به آن متصل کرد: کفش برای لباس‌های روزمره، کفش برای کار، کفش برای خانم‌ها/آقایان، یا کفش مجلسی برای مهمانی. همه این نمونه‌ها از نوع نیچ مارکتینگ است؛ و هر بازار در برآوردن نیازی خاص تعریف و تقسیم‌بندی می‌شود، مثلا:
- قیمت (لوکس، تخفیف)
- سطح کیفیت (اصل، دست‌ساز)
- جمعیت‌شناسی (جنسیت، سطح درآمد، سطح تحصیلات)
- جغرافیا (ساکنان برخی کشورها، شهرها)
نیچ مارکتینگ زمانی اتفاق می‌افتد که کسب‌وکار گامی به سمت تخصصی شدن در یک محصول یا خدمات خاص برمی‌دارد. و سپس بازاریابی خود را حول این گروه‌ها انجام می‌دهند. شما باید مشتریان احتمالی خود در بازارهای خاص را بشناسید، تا برندتان بتواند خود را به‌عنوان ماهی‌اس بزرگ در حوضچه‌ای کوچک تثبیت کند.
استراتژی نیچ مارکتینگ چیست؟
گفتیم که بازایابی گوشه نیازهای تخصصی یک بخش منتخب از بازار را برآورده می‌کند. به‌طور کلی استراتژی نیچ مارکتینگ به شما کمک می‌کند افرادی را به محصول‌تان جذب کنید که به آن نیاز دارند و شما را به سود بیشتر برسانند.
در استراتژی نیچ مارکتینگ:
- رقابت کمتری وجود دارد. زیرا کسب‌وکار کوچک دیگری ممکن است بخواهد برندی را که قبلاً در سطح محلی ایجاد شده است تصاحب کند.
- کسب‌وکارهای بزرگ عمدتاً چنین برندهایی را نادیده می‌گیرند، و مستقیما هیچ رقابتی برای آنها ایجاد نمی‌کنند.
- ورود به بازاری با گستره وسیع‌تر ساده‌تر است.
مزایا و معایب نیچ مارکتینگ
حالا که می‌دانیم نیچ مارکتینگ چیست و با استراتژی آن (که به جزیی‌ترین بخش‌های بازار معطوف می‌شود) در گوشه و کنار بازار آشنا شدیم، خوب است مزایا و معایب این رویکرد را هم بررسی کنیم:
مزایای نیچ مارکتینگ چیست؟
اجازه دهید ابتدا ببینیم مزایای نیچ مارکتینگ چیست:
- هزینه کمتر
وقتی گروه خاصی از افراد را در ذهن دارید، پیام های بازاریابی شما هدفمندتر، مستقیم‌تر و جذاب‌تر خواهند بود. بنابراین، بازاریابی دنج مقرون به‌صرفه‌تر در نظر گرفته می‌شود.
از آنجا که تبلیغات و کمپین‌های بازاریابی تمرکزشان بر مشکلات و راه‌حل‌هایی است که برای مشتریان بالقوه جذاب‌ترند، لازم نیست پول خرج کنید تا مردم را متقاعد کنید که به محصول شما نیاز دارند. اکثر مصرف‌کنندگان بازارهای خاص از قبل می‌دانند که به چه چیزی نیاز دارند، و تنها به دنبال راه حل هستند.
- وفاداری به برند
کسب‌وکارها می‌توانند به جای اینکه سعی کنند به یکباره با همه ارتباط برقرار کنند، روابط معنادارتری با مشتریان خود داشته باشند. وقتی مشتریان با برند درگیر شوند. منجر به روابط با کیفیت بالا و وفاداری می‌شود.
وفاداری از مشتریان سفیر می‌سازد. به این صورت، قطره‌ای کز بحر وحدت شد سفیر، کسب‌وکار شما را به صورت رایگان به دیگران معرفی می‌کنند. همین امر از بزرگترین مزیت‌های وفاداری به برند برای شرکت‌هاست.
- رقابت کمتر
هنگامی که محصویل خاص را به مخاطب هدف ارائه می‌کنید، رقبای کمتری وجود دارند که همان چیز را ارائه می‌دهند. اگرچه این مزیت با یک هشدار همراه است: بازاریاب‌ها باید بدانند چگونه بخش‌های سودآور بازار را که در آن رقبای کمتری وجود دارد، شناسایی کنند.
با این حال، صرفاً به این دلیل که رقابتی وجود ندارد یا کوچک بودن بازار، در دام بازاریابی برای مخاطبان خاص نیفتید. همچنین به عواملی مانند تاثیر رقبا، کسب مهارت در حوزه و سودآور بودن نیز باید توجه داشت.
- معایب نیچ مارکتینگ چیست؟
محدود بودن فرصت رشد مهمترین معایب نیچ مارکتینگ است. چون بازار بسیار خاص است، تنها راه برای رشد این است که خود بازار گسترش یابد. یا بتوان بازار جدیدی را برای همان محصول شناسایی کرد.
علاوه بر آن، نیش مارکتینگ در طولانی مدت جواب نمی‌دهد. و ممکن است دسته‌های کوچک از بازیگران بزرگ ضربه ببینند. برخی افراد نیز عنوان می‌کنند که این روش بازاریابی در بهترین حالت یک بیزنس را به برندی ناشناخته در گوشه بازار تبدیل می‌کند.
چند مثال برای نیچ مارکتینگ
برای اینکه کارتان را شروع کنید، ابتدا باید با بازارهای نیچ آشنایی شوید تا بتوانید برای آن حوزه تحقیقات لازم را انجام دهید تا نهایتا اقدام کنید و به موفقیت دست یابید. با این وجود، ممکن است ایده را از قبل در ذهن‌تان داشته باشید. یا حتی بخواهید خلاف جریان ایده خود را عملی کنید.
برای اینکه بتوانید با چم‌وخم بازارهای خاص و فرصت‌های ویژه آنها آشنا شوید، به 5 مثال برای نیچ مارکتینگ در زیر توجه کنید:
- محصولات ارگانیک
محصولات ارگانیک یکی از نمونه‌های گوشه‌های دنج بازار است، که در کشور ما هم طرفداران خاص خودش را دارد. با توجه به مزایای این محصولات در مقایسه با غیر ارگانیک‌ها، پتانسیل پرداختن به آنها هنوز هم وجود دارد.
برای مثال محصولاتی مانند عسل، برنج، خشکبار، زعفران و … بیشترین تقاضا را دارند. فروشندگان این محصولات با ایجاد زیرساخت لازم برای فروش و شناسایی مشتری، می‌توانند سهم خود را در بازار کسب کنند.
- رستوران و غذاهای وگان
در سال‌های اخیر تعداد افرادی که به گیاه‌خواری رو آورده‌اند رشد به سزایی داشته است. اما تعداد رستوران‌ها، کیترینگ‌ها و فست‌فودهایی که به‌طور تخصصی صرفاً در این زمینه فعالیت داشته باشند، به تعداد انگشت دست هم نمی‌رسد.
با این حال، این بدان معنا نیست که جاهای کوچکتری وجود ندارد که بتوانید آنها را برای تأثیرگذاری عالی هدف قرار دهید. از طرفی پبه این نکته هم توجه کنید که تعداد گیاهخوران به شکل همه‌گیر نخواهد بود که این تجارت را پرسود کند. مگر اینکه محصولی را ارائه کنید که غیر وگان‌ها را هم به خود جذب کند!
- گردشگری و مسافرت
ترجیحات سفر کردن در دهه‌های اخیر به‌شدت تغییر کرده است. افراد زیادی به‌جای رفتن به شهرهای بزرگ، مقصدشان روستاها و اقامتگاه‌های سبز است. در کشور ما اقامتگاه بومگردی چه در شهر و روستا طرفداران خاص خود را دارد. و این نمونه‌ها مثال به‌حقی برای نیچ مارکتینگ محسوب می‌شوند.
نیازی به گفتن نیست که این تغییر به سمت تجربه‌های معتبر و سفرهای دوستدار محیط زیستی، درها را به روی نوآوری و استارت‌آپ‌های زیرک با ایده‌های جالب باز کرده است.
- آموزش مجازی
به لطف پاندمی کرونا تمام فعالیت‌های به‌سمت مجازی شدن رفته است. یکی از گوشه دنج بازار که مخاطبان بسیار زیادی هم دارد، آموزش مجازی یا آموزش از راه دور است.
این مثال برای نیچ مارکتینگ شامل ورزش در خانه برای افرادی که امکان حضور در باشگاه را ندارند، نقاشی، زبان انگلیسی، موسیقی، بورس و هزاران حوزه دیگر که می‌توان به صورت مجازی به آن پرداخته شود هم می‌شود.
- کتاب‌ها
بدیهی است که بازار کتاب بسیار بزرگ، و بسیاری از جنبه‌های تجارت الکترونیک در حال حاضر تحت تسلط بازارهای بزرگ است. با این حال هنوز ممکن است بتوانید برای کسب‌وکارتان جایگاه مناسبی ایجاد کنید. و این گوشه از بازار می‌تواند مورد توجه قرار گیرد.
برای مثال می‌توانید کتاب‌های ژانر تخیلی برای نوجوانان را بفروشید. یا یک مفهوم منحصربه‌فرد برای کتاب‌فروشی خود ایجاد کنید؛ مانند داشتن فضاییکه مشتریان بتوانند در حین ورق زدن کتاب قهوه‌ای بنوشند و با هم معاشرت کنند.
علاوه بر تبلیغات آنلاین، بیشتر کتابفروشی‌ها به طور منظم میزبان رویدادهای حضوری‌اند، و از طریق رسانه‌های اجتماعی با مخاطبان خود ارتباط برقرار می‌کنند.
شما درباره بازاریابی گوشه چه فکر می‌کنید؟
در آخر باید بگوییم اینکه «نیچ مارکتینگ چیست» مبحثی بسیار وسیع است، و نمی‌توان در یک مقاله به آن پرداخت. توجه داشته باشید که اینکه یک گوشه از بازار را در اختیار داشته باشید. تضمینی برای موفقیت و به سقف رساندن فروش در آن حوزه نیست. مهمترین فاکتور این است که صبور باشید، و یک‌شبه توقع نتیجه گرفتن را نداشته باشید.
حتی ممکن است اینکار در ابتدا دشوار و ترسناک به نظر برسد، اما زمانی که بازار خود را شناسایی کردید، تنظیم استراتژی‌ها برای ارتباط با مشتریان بالقوه و فروش آسان‌تر می‌شود.
امیدواریم این مقاله برای شما مفید بوده باشد. سوالات و تجربیات‌تان در این زمینه را از طریق بخش نظرات با ما و سایر خوانندگان به اشتراک بگذارید.
