تفاوت طراحی سایت با توسعه سایت چیست؟ تا چندسال پیش این سوال پاسخ خیلی سادهای داشت: طراح سایت “طراحی میکند” و توسعهدهنده “کد میزند”. اما حالا باید جزئیات بیشتری را چاشنی جواب کرد. در بازار کار فعلی، هم میتوان طراحانی را پیدا کرد که حداقل کمی HTML و CSS میدانند، هم توسعهدهندگانی که میتوانند یک رابط کاربری تروتمیز را تحویلتان بدهند.
با این وجود، اگر درباره مفاهیم کلی تفاوت طراحی سایت در شیراز با توسعه سایت صحبت کنیم، فرق گذاشتن بین این متخصصها راحتتر میشود. در ادامه این دو مفهوم و نقش آنها در طراحی سایتهایی که میشناسیم (و بعضا نمیتوانیم بدون آنها زندگی کنیم) را بررسی خواهیم کرد.
فهرست مطالب
تفاوت طراحی سایت با توسعه سایت
برای درک این تفاوت، کافی است با تعریف دقیق آنها آشنا شویم:
طراحی سایت چیست؟
طراحی سایت (web design) بیش از هرچیز دیگری با زیباییشناسی بصری و قابلیت استفاده (usability) یک وبسایت کار دارد. منظور پالت رنگ، چیدمان یا همان لیاوت، جریان اطلاعات و موارد دیگری است که جنبههای بصری رابط کاربری و تجربه کاربری (UI/UX) مربوط میشوند.
مهارت های طراح سایت
برخی از مهارتها و ابزارهایی که تسلط بر آنها یک طراح سایت را از توسعه دهندههای سایت متمایز میکند عبارتاند از:
- نرمافزارهای ادوبی (فوتوشاپ، ایلاستریتور و …)
- طراحی گرافیک
- طراحی رابط کاربری (UI)
- طراحی تجربه کاربری (UX)
- طراحی لوگو
- طرحبندی/فرمت
- جایگذاری دکمههای CTA
- برندینگ
- وایرفریمها، موکاپها و استوری بوردها
- پالتهای رنگی
- تایپوگرافی
اصولا یکی از مهمترین تفاوتهای طراحی سایت با توسعه سایت همین است که وب دیزاین به چیزی که کاربر روی نمایشگر میبیند مربوط میشود، و چندان کاری به مکانیسم پشت پرده سایت ندارد. طراحان وبسایت با استفاده از رنگ، تصاویر، تایپوگرافی و چیدمان خلاقانه یک تجربه دیجیتالی اما زنده و درگیرکننده را برای کاربر خلق میکنند.
همانطور که اشاره کردیم، بسیاری از طراحان وب با HTML، CSS و جاوا اسکریپت هم آشنا هستند. مهارتهایی که به آنها اجازه میدهد ایدههایشان را بهتر به سایر تیمها منتقل کنند. در حال حاضر طراحان وب زیادی با وردپرس (یا جوملا) هم کار میکنند؛ CMSهایی که به آنها اجازه میدهد بعضا بدون کدنویسی خاصی وبسایتهایی را با قالبها و پلاگینها بسازند.
توسعه سایت چیست؟
توسعه سایت با کدهایی که باعث میشوند یک سایت اصطلاحا “کار کند” سروکار دارد. توسعه سایت دو بخش مهم دارد:
- فرانت اند (front-end) یا سمت مشتری (client-side): اینها کدهایی هستند که نحوه نمایش سایت را کنترل میکند؛ نمایش همان طرحهایی که طراح آماده و موکاپ کرده است.
- بک اند (back-end) یا سمت سرور (server-side): این کدها وظیفه مدیریت دادهها در دیتابیس، و ارائه آن دادهها به فرانت اند برای نمایش به کاربر را به عهده دارند.
مهارت های توسعه دهنده وب فرانت اند
همانطور که حدس میزنید، در بحث تفاوت طراحی سایت با توسعه سایت، وظایف توسعهدهنده فرانت اند بیشترین همپوشانی را با طراح سایت دارد. برخی از مهارتها و ابزارهای رایج برای توسعهدهندههای فرانت اند عبارتاند از:
- HTML، CSS و JavaScript
- پیش پردازندههای CSS (LESS یا Sass)
- فریم ورکها (مثلا AngularJS، ReactJS، Ember)
- طراحی قالب وب
- کتابخانه ها (مثلا jQuery)
- Git و GitHub
- بهینهسازی موتورهای جستجو به شکل On-site (البته این افراد بیشتر به سمت بحثهای تکنیکال SEO کشیده میشوند)
توسعهدهندگان فرانت اند معمولا موکاپی طراحی نمیکنند، تایپوگرافی یا پالت رنگی را انتخاب نمی کنند و … اینکارها بیشتر توسط طراح وب انجام میشود. توسعهدهنده فرانت اند به ایدههای طراح جان میدهد.
البته درک انتظارات طراح کمی دانش UI/UX هم میطلبد، تا developer بتواند روش/ابزار مناسب را برای ارائه ظاهر، احساس و تجربه ایدهآل انتخاب کند.
مهارت های توسعه دهنده وب بک اند
به زبان ساده، توسعه دهندهای Back-end دادههای پشت پرده سایت را مدیریت میکنند. آنها APIها و سایر بخشهایی را کدنویسی میکنند که به دادهها اجازه میدهد بین “فرانت” و “اند” رد و بدل شوند. زبانهای برنامهنویسی و ابزارهای منحصر به فرد برای Web developerها را در ادامه میبینید:
- زبانهای برنامهنویسی سمت سرور مانند پی اچ پی، پایتون، جاوا، سی شارپ
- فریمورکهای توسعه وب سمت سرور (مثلا Ruby on Rails، Symfony، .NET)
- سیستم های مدیریت پایگاه داده (به عنوان مثال، MySQL، MongoDB، PostgreSQL)
- APIهای RESTful
- احراز هویت و امنیت (مثلا OAuth و PassportJS)
- سرورها (مانند لینوکس، آپاچی، اکسپرس)
تفاوت طراح سایت با توسعه دهنده سایت به کنار، دولوپرهایی که هم به مباحث فرانت اند مسلط هستند و هم مباحث بک اند، به عنوان توسعه دهنده فول استک (full-stack) شناخته میشوند.
تفاوت طراح سایت با توسعه دهنده سایت
حالا که مشخص شد web design و web development دو رشته مجزا هستند، بیایید تفاوتهای مهم طراح سایت با توسعه دهنده سایت را بررسی کنیم:
بیشتر طراحان وب کدنویسی نمیکنند
طراحها مسئول ظاهر و حالوهوای کلی یک وبسایت هستند. آنها ممکن است از ابزاری مانند فتوشاپ یا … برای ایجاد طرح اولیه و موکاپی باکیفیت استفاده کنند. مسئولیتهایی که لزوما به کدنویسی احتیاج ندارند.
فراتر از نقش سنتیشان به عنوان طراح موارد بصری، طراحان زیادی هم هستند که با استفاده از سیستمهای مدیریت محتوا (CMS) یا سایتسازهایی مانند Wix یا پورتال، بدون کدنویسی سایتهای کاربردپذیری را بالا میآورند.
توسعهدهنده وب دارایی ایجاد نمیکند
توسعه دهندگان وب برنامهنویسانهایی هستند که مهارتهای کدنویسی لازم برای اضافه کردن قابلیتهای جدید به یک وبسایت را دارند. آنها طرحهای اولیه وب دیزاینر را با استفاده از HTML، CSS و جاوا اسکریپت به کد تبدیل میکنند.
توسعه دهندگان وب معمولا مجبور نیستند خود داراییهای بصری را ایجاد کنند. آنها فقط باید از کد برای پیادهسازی آنها در صفحه استفاده کنند.
استخدام توسعه دهنده وب معمولا گرانتر است
هم در بازار ایران و هم در بازار خارج از کشور، هزینه استخدام یک توسعه دهنده وب به طور میانگین بیشتر از هزینه استخدام یک طراح وب است. به نظر میرسد دلیل اصلی این تفاوت طراح سایت با توسعه دهنده سایت عرضه و تقاضا باشد؛ تعداد طراحان بیشتر از توسعهدهندگان است.
پروژه طراحی و راهاندازی سایت را به چه کسی بسپاریم؟
چیزی که متخصصان اوایل با آن شوخی میکردند (ترکیبی از طراح/توسعهدهنده که میتواند همهکار را به تنهایی انجام دهد)، حالا به یک درخواست جدی در بازار تبدیل شده است! اما معمولا طراحها و دولوپرهای کاردرست خودشان را دوگانهسوز نمیکنند، و ترجیح میدهند بیشتر و بیشتر در تخصص خودشان عمیق شوند.
به همین خاطر، و به دلیل تفاوت طراحی سایت با توسعه سایت که بررسیاش کردیم، ما سپردن پروژهتان فقط به یک طراح یا یک توسعهدهنده را توصیه نمیکنیم. شرکتهای طراحی سایت و آژانسهای دیجیتال مارکتینگ گزینههای بسیار بهتری هستند. تیم طراحی سایت ما در آژانس تمامسرویس «دیجیتالیست»، شامل طراحان و توسعهدهندگان، آماده خلق محل کار آنلاین شماست.