برخی افراد ترجیح می‌دهند صحبت کنند و برخی ترجیح می‌دهند گوش کنند؛ و اینگونه بود که پادکست‌ها متولد شدند. “چگونه پادکست درست کنیم” تا مدت‌ها ذهن همه را مشغول کرده بود، تا اینکه به سوال طلایی رسیدیم: “قوانین ساخت پادکست چیست؟”
پادکست فقط کتاب خواندن و اخبار دیدن ما را متحول نکرده؛ بلکه کم‌کم دارد جای بلاگینگ را هم می‌گیرد. در چنین شرایطی شاید فکر کنید چیزی نمانده تا مخاطبان از محتوای صوتی دلزده شوند، و به زودی همگی ناچار به کوچ به فرمت‌های دیگر محتوا شویم. اما این محبوبیت انفجاری، در اصل اهمیت قوانین پادکست را پررنگ کرده است.
در این پست ابتدا مهمترین قوانین ساخت پادکست را بررسی می‌کنیم، و در آخر به چند نکته لحظه آخری می‌پردازیم. اگر صاحب یک کسب‌وکار هستید و قصد ساخت پادکست و تولید محتوای صوتی در شیراز را دارید، روی کمک «دیجیتالیست» حساب کنید.
قوانین پادکست چیست؟
در دیکشنری‌ها، پادکست اینطور تعریف شده است:
“یک برنامه صوتی دیجیتال (موسیقی یا صحبت) که برای دانلود از طریق اینترنت در دسترس باشد”
به بیان ساده، پادکست‌ها برنامه‌های سرگرم‌کننده گفتاری‌ای هستند که یا درباره موضوعی توضیحات علمی ارائه می‌دهد، یا آن را تحلیل می‌کنند و درباره‌اش نظر می‌دهند.
تعریف آن ساده به نظر می‌رسد، اما قوانین پادکست دقیقا اینطور نیستند. خلق و مدیریت پادکستی که مخاطبان در آن غرق شوند، نکات خاصی دارد. لازم نیست روزنامه‌نگار باشید یا فوق دکترای ساخت پادکست داشته باشید؛ تنها باید قوانین ساخت پادکست را بدانید و متعهدانه به آنها عمل کنید:
تجهیزات و باز هم تجهیزات
ما هم مثل شما از وضعیت عجیب‌وغریب بازار مطلع‌ایم. اما اگر جدی هستید، از سرمایه‌گذاری برای تهیه تجهیزات پادکست نترسید. اگر ایده نابی دارید و می‌دانید آن را چطور اجرا کنید، چندقدم از دیگران جلوتر هستید. اما همچنان نباید بدون تجهیزات مناسب وارد گود شوید.
تجهیزات خوب قانون شماره یک در قوانین پادکست است. تجهیزات به‌روز و متناسب با کارتان (میکروفون، هدفون، نرم‌افزار ویرایش صدا و …)، به شما اجازه می‌دهد تا به جای صرفا ضبط صدا، یک شاهکار بی‌نقص خلق کنید و شنونده را در آن غرق کنید. برای اطالاعات بیشتر در اینباره میتوانید پست “تجهیزات تولید محتوا” را مطالعه کنید.
لازم نیست یک استودیوی ضبط حرفه‌ای دست‌وپا کنید؛ اما تجهیزات مناسب به شما کمک می‌کند تا کیفیت صدا را بالا نگه دارید. یک سرویس میزبانی خوب (SoundCloud، iTunes ،Spotify ،YouTube یا نمونه‌های وطنی) را هم انتخاب کنید، که پادکست را (ترجیحا) به‌صورت رایگان ارائه می‌دهد.
متخصص باشید
یکی دیگر از قوانین ساخت پادکست این است که باید راجع به موضوعاتی صحبت کنید که درباره آنها اطلاعات کاملی دارید. اگر زمینه‌ای را انتخاب کنید که در آن متخصص نباشید، ممکن است غیرحرفه‌ای به نظر برسید. در این حالت هم بعید است مخاطبان وقت‌شان را به شما بدهند.
اگر باید در بخش خاصی از اپیزود درباره چیزی متفاوت از موضوع معمول صحبت کنید، تحقیق کامل درباره آن از قوانین پادکست است. اگر هم پادکست ضبط شده است، همیشه میتوانید بخش‌هایی را در ادیت حذف یا اضافه کنید. برونسپاری میزبانی پادکست را هم میتوانید در نظر بگیرید (یکی را انتخاب کنید که بالاترین کیفیت و قیمت مناسب را ارائه می‌دهد).
مخاطب را بشناسید
شناخت مخاطب نه تنها یکی از قوانین ساخت پادکست، بلکه از قوانین اصلی تولید محتوا در تمام قالب‌هاست. پس همین ابتدای کار مشخص کنید که مخاطبان شما چه کسانی هستند؛ مدیرعامل‌ها، دانشجویان، یا طرفداران حقوق فلامینگوها؟
اولیت شما باید هدف قرار دادن محتوا برای گروه خاصی از افراد باشد؛ با اینکار، شانس بیشتری برای به دست آوردن طرفداران و شنوندگان وفادار خواهید داشت. با شناخت مخاطب میتوانید انتظارات آنها را هم خیلی بهتر پیش‌بینی کنید. اگر به این مورد از قوانین پادکست آنطور که باید و شاید اهمیت ندهید، هم خودتان گیج خواهید شد و هم مخاطبان.
مثلا اگر پادکست‌تان واقعا درباره فلامینگوهاست، اما طرفداران همه حیوانات را هدف قرار داده‌اید، احتمالا افراد کمی ترغیب می‌شوند تا به صفحه فرودتان سر بزنند.
مهمان را بشناسید
علاوه بر شناخت مخاطبان، شناخت مهمان‌های برنامه‌تان هم از قوانین پادکست است. اگر در اپیزودی مهمانی را دعوت می‌کنید، پیش از ضبط پادکست درباره او تحقیق کنید تا او را خوب بشناسید.
از تلفظ صحیح نام مهمان تا تخصص و زندگی او (تا جایی که به صحبت‌هایتان مربوط می‌شود)، همه را خوب بررسی کنید. اگر هم درباره چیزی سوالی دارید، پیش از از ضبط پادکست درباره آنها بحث کوتاهی داشته باشید.
این به شما کمک می‌کند تا یکدیگر را بهتر بشناسید، و رابطه‌ای دوستانه با مهمان(ها) برقرار کنید. مخاطبان هم از این اتفاق استقبال می‌کنند، و مطمئن می‌شوند که درحال گوش دادن به یک پادکست حرفه‌ای و فکرشده هستند.
قوانین پادکست درباره طول آن
گاهی غرق در یک پادکست هستیم که ناگهان با اتمام غیرمنتظره آن به دنیای واقعی برمی‌گردیم. گاهی هم به نظر می‌رسد پادکستی که به آن گوش می‌دهیم، هرگز قصد تمام شدن ندارد. با رعایت قوانین ساخت پادکست درباره طول آن، باید مطمئن شوید که هیچکدام از این سناریوها برای شنوندگان‌تان اتفاق نمی‌افتد.
یک پادکست موفق باید طول مناسبی داشته باشد. یکی از سرویس‌های میزبانی پادکست به نام Omny Studio، داده‌هایی را جمع‌آوری کرده است که نشان می‌دهد هرچه پادکست طولانی‌تر باشد، کمتر احتمال دارد شنوندگان تا انتها به آن گوش بدهند.
پس پادکست را آنقدر طولانی نکنید که مخاطبان خواب‌شان ببرد؛ البته فایل‌ها 5 دقیقه‌ای هم راه به جایی نمی‌برند. بهترین طول برای یک پادکست، بین 15 تا 30 دقیقه است. به این ترتیب هم تمرکز افراد از بین نمی‌رود، هم بی‌صبرانه منتظر اپیزودهای بعد خواهند بود.
گوش کنید
از اهمیت تعامل فعالانه صحبت کردیم، اما هنر گوش دادن هم از قوانین ساخت پادکست است. به عنوان میزبان، هنگام ضبط یک شنونده فعال باشید. اگر مهمان (یا میزبان دیگر) ببینند که شما از صحبت با آنها لذت می‌برید، آنها هم از صحبت با شما لذت خواهند بود؛ شنوندگان هم همین‌طور.
البته گوش دادن به نیازهای مخاطبان هم از قوانین پادکست و ساخت آن است. از مخاطبان‌تان بپرسید چه چیزی را در پادکست‌های شما دوست دارند؟ چه چیزی باید تغییر کند؟ و دوست دارند چه مهمانی را در برنامه‌تان داشته باشید؟
گوش دادن به دیگران همیشه یک راه فوق‌العاده برای یاد گرفتن چیزهای جدید است.
برنامه‌ریزی کنید
برنامه‌ریزی از مهمترین قوانین ساخت پادکست است، منظورمان برنامه‌ریزی برای روند خود پادکست است (اهمیت برنامه منظم انتشار را خودتان حتما می‌دانید). شما باید صرفا “آماده” باشید، نه اینکه برای هر ثانیه از پادکست برنامه بریزید و عملا یک فیلمنامه برای هر قسمت تدوین کنید.
با این حال، خوب است که کم و بیش بدانید مسیر مصاحبه (یا صحبت‌های خودتان به تنهایی) قرار است به کجا برود. مجموعه‌ای از سوالات یا موضوعاتی را که می‌خواهید به آنها بپردازید را آماده کنید؛ و پیش از ضبط آنها را برای مهمان‌تان بفرستید یا با آنها صحبت کنید.
با اشتیاق پادکست بسازید
هرچند سرگرم‌کننده بودن از قوانین پادکست و ساخت آنها نیست، اما پادکست‌ها می‌توانند به شدت سرگرم‌کننده باشند. پس مطمئن باشید که از ساخت آنها لذت می‌برید. شما میتوانید چیزهای جدیدی را از مهمان‌هایتان یاد بگیرید، به ویژه اگر آنها از متخصصان معروف حوزه خود باشند.
اگر شنوندگان متوجه اشتیاق شما در تهیه و تولید پادکست شوند، شک نکنید که بی‌صبرانه منتظر قسمت‌های بعدی خواهند بود.
صبور باشید
پس از عمل کردن به همه قوانین ساخت پادکست، یک قانون دیگر می‌ماند: صبر! خواهش می‌کنم تسلیم نشوید، مخصوصا وقتی که ابتدای راه و مبتدی هستید.
گاهی اوقات تسلط بر هنر تهیه پادکست خوب ممکن است روزها، هفته‌ها یا حتی ماه‌ها طول بکشد. اما هرچه بیشتر مصاحبه‌ها را تمرین و ضبط کنید، تجربه بیشتری کسب خواهید. کسی چه می‌داند، ممکن است پادکست شما به زودی یکی از بهترین‌ها شود!
آخرین توصیه‌ها
- پادکست یک شوی رادیویی نیست؛ این دو را با هم اشتباه نگیرید.
- پادکست‌ها امروز دنیای فوق‌العاده شلوغی دارند. پروژه ایده‌آل و خلاقانه خودتان را پیدا کنید، و صدایتان را به گوش مخاطبان برسانید.
- در نوشتن عنوان و توضیحات پادکست، اصول سئو در نویسندگی را در ذهن داشته باشید.
- همیشه پادکست‌تان را (مخصوصا در اوایل کار) به یک دوست یا همکار نشان دهید؛ یک جفت گوش دیگر ممکن است اشتباهاتی را اینجا و آنجا بشوند که شما متوجه‌شان نشده‌اید.
- وقتی هدفون را روی گوش‌تان می‌گذارید، شنوندگان را روبه‌روی خود تصور کنید و رابطه‌تان با آنها را در ذهن داشته باشید.
همچنین در مقاله 6 ویژگی پادکست حرفه ای، میتوانید ماهرانه پادکست بسازید.
قوانین پادکست شما چیست؟
ساخت پادکست موفق ممکن است همیشه آسان نباشد. توجه و تلاش زیادی برای اینکار لازم است، اما وقتی شروع کنید و به دنیای پادکست‌ها عادت کنید، به زودی استاد خواهید شد.
از دوستان و پادکست‌های دیگر برای بازخورد و مشاوره کمک بخواهید، روی صدای خود کار کنید، شنونده مشتاق پادکست‌های دیگر باشید تا از متخصصان دیگر بیاموزید، و قوانین ساخت پادکست را هم فراموش نکنید!
اگر پادکست خودتان را دارید، حتما تجربه خود را با ما بقیه خوانندگان درمیان بگذارید. اگر هم برای ساخت پادکست در شیراز برای کسب‌وکارتان به کمک نیاز دارید، در «دیجیتالیست» مشتاقانه آماده همکاری با شما هستیم.
