در دنیای بازاریابی، به تعداد آدم‌ها راه هست برای جلب توجه مشتری و تبلیغ یک محصول! اما تمام این روش‌ها را می‌توان در دوسته اصلی قرار داد: یکی بازاریابی سنتی است (روش کلاسیک)، و دیگری بازاریابی دیجیتال (روش مدرن).
همین موضوع شناخت تفاوت بازاریابی سنتی و دیجیتال را پررنگ می‌کند؛ بالاخره باید دنبال یک آژانس دیجیتال مارکتینگ خوب باشیم یا نرخ اجاره بیلبوردهای شهر را پیدا کنیم؟ سراغ روش‌های مدرن برویم یا بر سر روش‌های جواب‌پس‌داده قدیمی بمانیم؟ در این مقاله می‌خواهیم به همین پرسش‌ها پاسخ دهیم.
می‌خواهیم ببینیم تفاوت بازاریابی سنتی و دیجیتال مارکتینگ چیست؛ و اینکه آیا این تفاوت‌ها باید برای شما و کسب‌وکارتان مهم باشد یا خیر. اصلا آیا همیشه مجبوریم فقط یکی از این دو را انتخاب کنیم؟
فهرست مطالب
تفاوت بازاریابی سنتی و دیجیتال؛ مروری بر تعاریف
بازاریابی سنتی سال‌ها در حال تغییر و تحول بوده؛ اما دیجیتال مارکتینگ به نسبت هنوز جوان است. با این وجود، هردوی آنها به سبک و سیاق خود مفید هستند؛ چون هردو مزایا و البته معایبی دارند. آنها منحصربهفرد و با یکدیگر بسیار متفاوت‌اند، اما اندک شباهت‌هایی هم دارند.
اجازه دهید پیش از بررسی شباهت‌ها و تفاوت بازاریابی مدرن و سنتی، تعاریف اصلی آنها را مرور کنیم:
بازاریابی سنتی چیست؟
بازاریابی سنتی (Traditional Marketing) از رسانه‌های مرسوم مانند تراکت یا مجلات برای تبلیغ یک برند یا محصول استفاده می‌کند. تبلیغات این روش با پخش شدن از رادیو و تلویزیون، نصب شدن روی یک بیلبوردها و … مشتری‌ها را احاطه می‌کند.
به این ترتیب، مصرف‌کنندگان تریبا هرروز با انواع مختلفی از استراتژی‌های بازاریابی سنتی مواجه می‌شوند. برای آشنایی کامل با زیروبم‌های این روش، می‌توانید مقاله «بازاریابی سنتی چیست؟» را مطالعه کنید.
نمونه‌های بازاریابی سنتی
- تبلیغات رادیویی یا تلویزیونی
- پخش تراکت
- تابلوهای تبلیغاتی
- ایستگاه‌های اتوبوس (و حتی خود اتوبوس‌ها)
- تماس‌های تلفنی و بازاریابی پیامکی
- روزنامه‌ها و مجلات
- و …
دیجیتال مارکتینگ چیست؟
بازاریابی دیجیتال (Digital Marketing) روش دیگری برای تبلیغات است که از کانال‌هایی مانند رسانه‌های اجتماعی و وبسایت‌ها برای بازاریابی محصولات/خدمات برای طیف گسترده‌ای از مخاطبان استفاده می‌کند.
دیجیتال مارکتینگ به سرعت در حال رشد است؛ چون هم تکنولوژی مدام درحال تکامل است، همه علاقه افراد به اشکال گوناگون آن بیشتر و بیشتر می‌شود. کافیست نگاهی به میانگین زمانی که افراد در دنیای وب می‌گذارنند بیندازید؛ موضوعی که به هزاران و بلکه میلیون‌ها مشتری امکان می‌دهد در عرض زمانی کوتاه تبلیغات دیجیتال را ببینند.
نمونه‌های بازاریابی دیجیتال
- بازاریابی ایمیلی
- سوشال مدیا مارکتینگ
- طراحی وب سایت و انتشار محتوا
- همکاری در فروش
- بازاریابی موتورهای جستجو یا SEM
- بهینه‌سازی موتور جستجو یا SEO
- بازاریابی محتوایی و تولید محتوا
- و …
تفاوت بازاریابی سنتی و دیجیتال مارکتینگ
تفاوت‌هایی اساسی بین این دو رویکرد وجود دارد. در جدول زیر این تفاوت‌ها را مختصر آورده‌ایم، و در ادامه مهمترین تفاوت‌ها را دقیق‌تر بررسی کرده‌ایم:
بازاریابی دیجیتال | بازاریابی سنتی | مبنای مقایسه |
نسبتا بالا | پایین | تعامل |
به شدت سریع | آهسته | تبدیل |
پویا (داینامیک) | ثابت (استاتیک) | ماهیت |
اندازه‌گیری ساده | اندازه‌گیری چالش‌برانگیز | بازگشت سرمایه |
هزینه کمتر / تاثیر بالاتر | هزینه بالا / تاثیر کم | میزان تاثیر |
سفارشی | استاندارد | هدف‌گیری |
امکان‌پذیر | غیر ممکن | ردگیری |
جهانی | محلی | دسترسی |
قابل تغییر در هر زمان | غیرممکن به محض انتشار | امکان ویرایش |
سریع و آنی | آهسته | نتایج |
دوطرفه | اکثرا یک‌‌طرفه | تعامل |
به راحتی قابل رد کردن | غیرقابل رد کردن | وقفه‌ها |
تاثیر بالا | نه چندان موثر | مناسب برای برندینگ |
تاحدودی دشوار | ساده | سهولت اجرا |
تفاوت تبلیغات سنتی و مدرن از نظر رسانه بازاریابی
شاید بزرگترین تفاوت بازاریابی سنتی و دیجیتال کانال‌هایی باشد که هرکدام برای دستیابی به مخاطب استفاده می‌کنند.
بازاریابی سنتی قدیمی‌تر است؛ به همین خاطر هم از روش‌های قدیمی(تر) برای تبلیغ استفاده می‌کند، از جمله رسانه‌های چاپی که هم می‌توانید آنها را ببینید و هم لمس کنید. یک کاتالوگ فیزیکی شیک یا تبلیغ روی جلد یک مجله و بیلبورد، نمونه‌هایی از تبلیغات بازاریابی سنتی هستند.
در طرف مقابل، دیجیتال مارکتینگ از رسانه‌های دیجیتال برای بازاریابی محصولان استفاده می‌کند. این روش بازاریابی می‌تواند مصرف‌کننده‌های زیادی را هدف بگیرد، چون دسترسی به آنها فوق‌العاده است.
علاوه بر این، تبلیغاتی که مصرف‌کنندگان بالقوه هنگام گشت زدن در اینترنت یا رسانه‌های اجتماعی می‌بینند، بر اساس علایق‌شان و چیزی که اخیرا جستجو کرده‌اند، به‌طور خاص برای آنها نمایش داده می‌شود. اصولا هر گوشی هوشمندی که در دست یک نفر می‌بینید، یعنی دنیایی از گزینه برای بازاریابی و تبلیغات دیجیتال.
تفاوت بازاریابی سنتی و دیجیتال از نظر جمعیت‌شناسی
بازاریابی سنتی می‌تواند برای بازاریابی یک جامعه آماری (Demographic) مسن‌تر، موثرتر باشد. مطمئنا شما هم موافق‌اید که استفاده از روزنامه‌ها، تبلیغات پستی و رادیویی و … بهتر می‌تواند یک جمعیت سن‌وسال‌دار را جذب کند، تا نسل Z و نمونه‌های مشابه.
پس اگر مشتریان برند شما هم جزو همین افراد هستند، با خیال نسبتا راحت‌تری می‌توانید نقطه پایانی بر جست‌وجوی تفاوت بازاریابی سنتی و دیجیتال بگذارید و سراغ روش سنتی بروید. این روش برای تبلیغ کسب‌وکارهای لوکال هم فوق‌العاده است. اگر بیزنس کوچکی دارید و مایل‌اید مخاطبان محلی بیشتری را جذب کنید، سراغ بازاریابی دهان به دهان و بیلبوردها بروید.
دیجیتال مارکتینگ اما مخاطبان جوان‌تر را بهتر جذب می‌کند (بیشتر از نسل هزاره به بعد)؛ چون میلیون‌ها جوان در طول روز حتما از گوشی هوشمندشان استفاده می‌کنند و تبلیغات مختلف را می‌بینند. بازاریابی دیجیتال برای دستیابی به مخاطبان در سطح جهانی هم مناسب است؛ چون کانال‌های آن عملا برای “همه” قابل دسترسی‌ست.
تفاوت بازاریابی مدرن و سنتی از نظر مستندات
بازاریابی سنتی اغلب تبلیغی قابل لمس از محصول یا خدمات را در اختیار مخاطب قرار می‌دهد؛ مستنداتی که فرد می‌توانند بعدا هم دوباره به آنها نگاه کند.
بازاریابی دیجیتال اما محصول یا خدمات را از طریق وبسایت‌ها، ویدیوها یا سایر تبلیغات آنلاین نمایش می‌دهد. مخاطب این تبلیغات را هنگام چرخ زدن در اینترنت می‌بیند؛ بدون اینکه کاغذی هدر برود، بیلبوردی چاپ شود و …
بنابراین، در بحث تفاوت بازاریابی سنتی و دیجیتال مارکتینگ می‌توانیم به این مورد هم توجه کنیم که گزینه‌های مدرن می‌توانند مقرون به‌صرفه‌تر باشند و در منابع صرفه‌جویی کنند.
تفاوت بازاریابی سنتی و دیجیتال مارکتینگ از نظر هزینه‌ها
بازاریابی سنتی به دلیل مواد استفاده شده در برخی از تبلیغات (که در مورد قبل به آن اشاره کردیم) می‌تواند هزینه بیشتری داشته باشد. مثلا ارسال آگهی برای صدها هزار نفر می‌تواند راهی عالی برای افزایش اطلاعات مصرف‌کنندگان درباره یک محصول باشد، اما هزینه کاغذ و پست آن می‌تواند سر به آسمان بگذارد.
اما دیجیتال مارکتینگ از فناوری‌های دیجیتال برای ارسال و نمایش تبلیغ آنلاین به مشتریان بالقوه استفاده می‌کند، بدون مصرف کاغذ، بدون هزینه پست و …
از طرف دیگر، امکان ویرایش لحظه‌ای تبلیغات دیجیتال هم هزینه‌ها را کاهش می‌دهد؛ یا حداقل آن را افزایش نمی‌دهد! اما با تبلیغات چاپی مشکل‌دار هیچ‌کاری نمی‌توان کرد.
همان‌طور که حدس می‌زنید، بحث هزینه برای بسیاری از کسب‌وکارها مهمترین مزیت بازاریابی مدرن بر سنتی است.
تفاوت بازاریابی مدرن و سنتی از نظر تعامل با مصرف‌کننده
بازاریابی سنتی تعامل زیادی با مصرف‌کننده‌ها ندارد. بیلبوردها و تبلیغات از پیش ضبط شده تلویزیونی به مشتریان این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به عکس‌العمل، محتوا را ببینند. در این روش هیچ تعامل فیزیکی یا شفاهی بین مصرف کننده و برند وجود ندارد.
شاید تصور کنید این تفاوت بازاریابی سنتی و دیجیتال کفه ترازو را به نفع روش‌های مدرن سنگین می‌کند. اما اتفاقا برخی جوامع آماری همین سناریو را ترجیح می‌دهند؛ چون می‌توانند تبلیغی را ببینند و “خودشان” به تنهایی تصمیم بگیرند که آیا می‌خواهند محصول را بخرند یا خیر. بدون اینکه کسی پاپیچ آنها شود!
دیجیتال مارکتینگ اما به برندها فرصت‌های متعددی می‌دهد تا از طریق پلتفرمهای دیجیتال با مشتریان تعامل داشته باشند. مخاطب می‌تواند مستقیما در و‌بسایت یا شبکه‌های اجتماعی کسب‌وکارها سوال بپرسد، درباره محصولات نظر بدهد و … در همه این حالت‌ها هم یک نفر می‌تواند به سرعت به او پاسخ دهد. (این موضوع به بحث صمیمیت هم کمک می‌کند)
جدا از تفاوت بازاریابی سنتی و دیجیتال مارکتینگ در این مورد، یک مسئله ثابت است: مشتریانی که به یک برند وفادار هستند، بیشتر با آن درگیر می‌شوند و از آن خرید می‌کنند.
تفاوت بازاریابی سنتی و دیجیتال از نظر تحلیل داده‌ها
در صورت استفاده از بازاریابی سنتی، ممکن است هفته‌ها یا بیشتر طول بکشد تا بتوانیم اثربخشی استراتژی‌های استفاده‌شده را تحلیل کرد. با این وجود، کسب‌وکارهایی که عادت به استفاده از تبلیغات مشابه برای دوره‌های طولانی دارند، اغلب این روش را برای تحلیل و بررسی نتایج ترجیح می‌دهند.
به این ترتیب، یکی دیگر از مهمترین تفاوت‌های بازاریابی سنتی و دیجیتال مارکتینگ این است که روش مدرن، تجزیه و تحلیل سریع و عملا آنی داده‌های هر کمپین را ممکن می‌کند. آنالیز داده با دقت بالا در بازاریابی دیجیتال به شما اجازه می‌دهد تا فورا متوجه شوید چه چیزی کار می‌کند؛ چه چیزی کار نمی‌کند، و چه چیزی را باید ویرایش کرد.
شباهت‌های بازاریابی مدرن و سنتی
تفاوت بازاریابی سنتی و دیجیتال مارکتینگ به جای خود، اما شباهت‌هایی هم بین آنها وجود دارد. هدف کلی هردو یکسان است (که فروش باشد)، و از چهار P آمیخته بازاریابی یعنی Product، Price، Place و Promotion پیروی می‌کنند:
- محصول (Product): مشخصا محصول شما کالایی است که مصرف‌کننده می‌خواهد آن را بخرد. این می‌تواند یک کالا، خدمات، مشاوره یا هر چیز دیگری باشد که کسب‌وکار شما به مشتری‌ها ارائه می‌دهد.
- قیمت (Price): قیمتی که شما محصول‌تان را به ازای آن می‌فروشید، روی دید مشتریان از برند شما تاثیر می‌گذارد. حالت ایده‌آل قیمتگذاری این است که هم مشتری آن را منصفانه بداند، هم به شما اجازه کسب درآمد بدهد.
- مکان (Place): این مفهوم به جایی اشاره دارد که مشتریان شما برای یافتن اطلاعاتی درباره برندتان به آن مراجعه می‌کنند. مکان بازاریابی سنتی و دیجیتال، بسته به نوع تبلیغاتی که کسب‌وکارها برای بازاریابی محصول‌شان در نظر می‌گیرند، متفاوت است.
- تبلیغات (Promotion): پروموشن شامل هر روشی می‌شود که برای کمک به تبلیغ یک محصول و قرار دادن آن در معرض دید مصرف‌کنندگان بیشتر به کار می‌رود.
کدام روش برای شما مناسب است؟
تفاوت‌های بازاریابی سنتی و دیجیتال مارکتینگ و همچنین شباهت آنها را بررسی کردیم؛ فکر می‌کنید کدام روش برای شما مناسب‌تر باشد؟ هردوی این روش‌ها برای جذب پایگاه مشتری و تبلیغ انواع محصولات و خدمات مناسب‌اند، با مزایا و معایبی که می‌تواند کسب‌وکارها را به عرش برسانند یا آنها را روی فرش نگه دارند.
دیجیتال مارکتینگ افراد فعال در اینترنت را هدف قرار می‌دهد؛ یعنی میلیون‌ها نفر که فرصت بزرگی برای کسب‌وکارها محسوب می‌شود. از طرف دیگر، بازاریابی سنتی (با صرف هزینه بیشتر) خریدارانی را که بیشتر محتوای روزانه‌شان را از طریق روزنامه‌ها، تبلیغات رادیویی و تلویزیونی مصرف می‌کنند، جذب می‌کند.
اینکه کدام نوع بازاریابی برای برند شما مناسب است، به شما و سیاست‌های بازاریابی‌تان بستگی دارد. اگر حس می‌کنید در این مسیر به کمک و تخصص یک آژانس توسعه کسب و کار در شیراز احتیاج دارید؛ با مشاوران ما در تماس باشید. کافیست روی شماره مربوطه کلیک/تپ کنید.
